نسدونال (تیوپنتال)

نام ژنریک : سدیم تیوپنتال

نام تجاری : پنتوتال - نسدونال

فرمولاسیون :

این دارو از دسته داروهای باربیتورات ها است . ویال های این دارو به شکل 500 ، 1000 و 2500 میلی گرمی است . دارو را با آب مقطر یا ترجیحا" نرمال سایلین بصورت محلول 5 درصد رقیق می کنیم ، سپس دوباره رقیق کرده و بصورت 2.5 درصد در می آوریم .  ph آن 10.8 بوده و این محلول برای 24 ساعت تهیه می شود .

متابولیسم :

نیمه عمر دارو 11.5 ساعت است . در کبد متابولیزه شده و به متابولیت ها و مقداری هم تغییر نیافته از کلیه دفع می شود . 85-75 درصد با آلبومین باند شده و اگر بیمار هایپوآلبومینی داشته باشد ، بیمار سریعتر بیهوش می شود و در نتیجه باید داروی کمتری بگیرد . اگر ph خون بالا باشد داروی کمتری با پرتئین باند شده و قدرت دارو بیشتر می شود . با هیپرونتیلاسیون آلکالوز ایجاد شده و بنابراین اثر دارو بیشتر می شود .

 دوز :

بطور معمول دوز آنmg/kg 5-3است ، در افراد پیر و مسن دوز دارو  mg/kg  3-2.5 و در کودکانmg/kg 6  می باشد . اگر رفلکس eye lash مثبت بود ، در حدود100-50 میلی گرم دارو را بار دیگر تزریق می کنیم .

 اثرات :

1- عصبی مرکزی : حدود 30 ثانیه پس از تزریق سبب بیهوشی شده و بیشترین اثر را روی سیستم عصبی مرکزی دارد و سبب کاهش spinal cord reflex شده و اثر هیپنوتیک خوبی داشته ولی بیدردی آن کم است و نمی توان بیمار را با آن به surgical stage رساند مگر با دوز بالا . پنتوتال باعث کاهش میزان متابولیک مغزی شده که این کاهش اکسیژن خون مغز ، سبب کاهش جریان خون مغزی می شود و در نتیجه فشار داخل جمجمه ای کاهش می یابد . معمولا" هوشیاری پس از 5 تا 10 ثانیه برمی گردد . نسدونال یک داروی ضد تشنج نیز است . پنتوتال هم سمپاتیک و هم پاراسمپاتیک را بلوک کرده ولی سمپاتیک را بیشتر بلوک می کند و در نتیجه بیمار برادیکارد می شود .

2- قلب و عروق : سبب کاهش قدرت انقباضی قلب ، کاهش مقاومت عروق محیطی و کاهش ضربان قلب شده و در نتیجه باعث کاهش فشار خون می شود . افت فشار خون در بیماران هیپوولمیک و یا بیمارانی که داروی مخدر گرفته اند ، شدیدتر است . نسدونال  بعلت کاهش فشار خون موجب  تاکیکاردی رفلکسی می شود .

3- تنفسی : سبب دپرسیون تنفسی می شود ، چون مغر در حالت عادی به فشار دی اکسید کربن شریانی حساس است و تیوپنتال سبب کاهش حساسیت مغز به فشاردی اکسید کربن شریانی می شود ، که حتی ممکن است باعث آپنه نیز شود .این دارو تن عضلات برونش را افزایش داده ولی برونکواسپاسم با آن نادر است .

4- عضلات اسکلتی : در دوز بالا سبب کاهش تن ماهیچه ای شده که علت آن کاهش رفلکس طناب نخاعی است ولی بر روی neuromuscular junction تاثیری ندارد .

5- رحم : در دوز عادی اثری بر روی رحم نداشته ولی در دوز بالا سبب کاهش تن رحم می شود . نسدونال از جفت عبور کرده و سبب دپرسیون تنفسی نوزاد می شود . اگر نسدونال با دوزmg/kg 4 یا کمتر داده شود باعث تضعیف نوزاد نمی شود ولی با دوزmg/kg 8 سبب دپرسیون تنفسی نوزاد می شود .

6- چشم : فشار داخل چشمی را حدود 40 درصد کاهش می دهد . سبب گشادی مردمک شده ولی بعدا" باعث تنگ شدن مردمک می شود . light reflex تا مرحله surgical stage وجود دارد ولی رفلکس eye lash، eye lid و conjunctiva از بین می رود .

 عوارض جانبی :

کاهش فشار خون و برادیکاردی (در بیماران هیپوولمیک کاهش فشار خون بیشتر است) - تضعیف تنفسی - نکروز بافت و آسیب به عصب (اگر عضلانی تزریق شود) - اگر داخل شریان تزریق شود باعث نکروز و اسپاسم شریان شده و سبب رنگ پریدگی و تاول آن قسمت می شود (برای درمان از گشادکننده های عروق استفاده می شود و همچنین پاپاورین نیز تزریق می شود) - اسپاسم برونش و حنجره (در بیماران مبتلا به آسم بهتر است داده نشود ولی منع مصرف مطلق ندارد ) - واکنش آلرزیک به دارو

 کاربرد :

 القاء بیهوشی(induction)

- نگهداری بیهوشی (maintenance)

- درمان صرع

- درمان فشار داخل جمجمه ای بالا

موارد منع مصرف :

 انسداد راه هوایی - حساسیت به دارو - شانت راست به چپ ( در این صورت دارو بدون رقیق شدن وارد قلب و مغز می شود که بایستی دوز آن کاهش یابد ) - نارسایی کبد و کلیه ( دوز را کاهش نداده ، فقط آهسته تزریق می کنیم )